Hệ thống túi khí trên ô tô là gì? Cấu tạo và vị trí lắp đặt

Hệ thống túi khí trên ô tô là một trong những hệ thống an toàn và vô cùng quan trọng trên các dòng xe hơi hiện đại. Hệ thống thụ động này giúp hạn chế tối đa các va đập mạnh, bảo vệ người ngồi trên xe tránh khỏi chấn thương nghiêm trọng khi xảy ra va chạm. Vì thế, việc nắm rõ cấu tạo cùng cơ chế hoạt động của hệ thống này là điều rất cần thiết. Vậy hãy cùng Auto Protech khám phá các thông tin chi tiết về hệ thống thông minh này qua bài viết sau đây!

Cấu tạo hệ thống túi khí trên ô tô và cơ chế hoạt động

Theo các thống kê ghi nhận được tại Mỹ, hệ thống túi khí trên ô tô có thể giúp hạn chế tới 30% nguy cơ thương vong khi có va chạm xảy ra. Túi khí xe ô tô là trang bị chỉ được sử dụng một lần, khi chúng được kích hoạt cũng là lúc tự làm hỏng chính mình.

Cấu tạo hệ thống túi khí ô tô

Hệ thống túi khí cơ bản được trang bị trên hầu hết các dòng xe ô tô hiện đại đều có cấu tạo bao gồm 3 bộ phận chính sau đây:

• Hệ thống cảm biến: Hệ thống này là tập hợp của nhiều loại cảm biến khác nhau như cảm biến gia tốc, cảm biến va chạm, cảm biến áp suất phanh, cảm biến áp suất sườn, con quay hồi chuyển, cảm biến ở trên ghế… Tất cả cảm biến được kết nối chặt chẽ với bộ điều khiển trung tâm của túi khí. Khi phát sinh va chạm, hệ thống sẽ nhận diện, phân tích và xử lý tình huống nhờ tín hiệu truyền về từ các cảm biến để kích hoạt túi khí tại những vị trí cần thiết.
• Bộ phận kích nổ: Nhiệm vụ chính của bộ phận này là tạo ra luồng khí làm phồng phần bên trong của túi khí, đồng thời kích nổ khi xảy ra va đập để bảo vệ an toàn cho người ngồi trong xe.
• Túi khí: Túi khí thường được may bằng các loại vải chất lượng, có độ bền cao, co dãn tốt, được gấp nhỏ và xếp gọn gàng vào các vị trí thích hợp trên xe. Đa số trên xe đều có túi khí được lắp đặt phía trước bảng điều khiển, ngoài ra một số dòng xe còn có túi khí lắp đặt dọc bên hông xe. Các túi khí được nén và giữ chặt trong một khu vực nhỏ. Khi xe gặp tai nạn, túi khí sẽ được nạp khí nhanh chóng để tạo ra hệ thống đệm, bảo vệ người ngồi trong xe tránh các va đập, văng ra khỏi xe.

Hình ảnh: Cấu tạo hệ thống túi khi trên xe ô tô

Cơ chế hoạt động của hệ thống túi khí trên xe ô tô

Cơ chế hoạt động của hệ thống túi khí từ khi xe ô tô xảy ra va chạm cho đế khi túi khí hoạt động thường được phân thành 3 giai đoạn chính như sau:

• Giai đoạn 1: Hệ thống điều khiển chính của túi khí (ACU) điều khiển các hoạt động của hệ thống cảm biến, thu nhận thông tin truyền về từ cảm biến để điều chỉnh các tính năng an toàn như khóa dây, khóa cửa và phân tích, xác định mức độ va chạm để kích hoạt túi khí hoạt động khi cần thiết. Khi tín hiệu thu nhận được vượt quá giá trị quy định tại cảm biến trung tâm, ngay lập tức, ngòi nổ trong bộ thổi túi khí sẽ đánh lửa.
• Giai đoạn 2: Khi bộ điều khiển trung tâm phát hiện sự cố, tín hiệu sẽ được truyền đến hệ thống máy thổi phổng. Lúc này, ngòi nổ bao gồm một dây dẫn điện được bọc bằng vật liệu dễ cháy sẽ sản sinh ra dòng điện có cường độ từ 1A – 3A chỉ trong thời gian 2 mili giây. Dòng điện này sẽ đốt cháy chất mồi lửa để sản sinh ra một lượng khí lớn trong thời gian cực ngắn. Nhờ đó, túi khí được bơm căng để bảo vệ người ngồi trên xe, giúp giảm thiểu tác động của những va đập, hạn chế chấn thương.
• Giai đoạn 3: Một lượng khí lớn được nén lại trong thể tích nhỏ giúp cho túi khí bung ra với tốc độ cực lớn, đạt tới 300km/h. Ngay sau đó, túi khí sẽ tự động xẹp xuống khi đã hoạt động xong. Toàn bộ quá trình hệ thống túi khí hoạt động, thối phồng và xẹp xuống chỉ diễn ra trong khoảng 100 mili giây, chỉ tương đương với thời gian chợp mắt. Bởi vì quá trình này diễn ra nhanh chóng nên người ngồi trên xe thường không nhận biết được túi khí đã bung ra.

Hình ảnh: Hệ thống hoạt động thường được phân thành 3 giai đoạn chính

Các vị trí lắp đặt hệ thống túi khí trên ô tô

Các vị trí lắp đặt túi khí trên xe thường được ký hiệu là SRS. Sau đây là một số vị trí lắp đặt túi khí phổ biến nhất:

Túi khí lắp phía trước người lái và hành khách:

Đây là vị trí lắp đặt phổ biến nhất, được trang bị trên hầu hết các dòng xe ô tô. Túi khí phía trước được kích hoạt khi xảy ra va chạm nghiêm trọng ở phía trước xe, trọng phạm vi góc đâm 30 độ, tính ở cả hai bên đầu xe. Khi mức độ va đập với các vật thể cố định, không di chuyển ở phía trước vượt quá 20 – 25km/h, túi khí ở phía trước sẽ được kích nổ. Còn với các vật thể dịch chuyển như xe đang dừng đỗ, gầm xe tải, vật dưới mũi xe thì giới hạn vận tốc kích nổ sẽ ở mức lớn hơn.

Túi khí 2 bên sườn xe:

Túi khí hai bên sườn xe sẽ bao gồm túi khí lắp đặt phía bên trái, bên phải và túi khí bên trên rèm xe. Các túi khí này chỉ được kích hoạt bung ra khi xe bị va đập ở hai bên thân xe hoặc khi nhiệt độ trong xe vượt quá 150 độ C. Còn khi xe chịu va đập trực diện, bị lật hoặc nhận tác động chéo vào thành bên mà không thuộc khu vực khoang ngồi của hành khách thì túi khí hai bên sườn sẽ không được kích nổ.

Túi khí đầu gối và túi khí trên dây an toàn:

Túi khí đầu gối được trang bị trên một số dòng xe ô tô hiện đại giúp bảo vệ chi dưới của người lái tránh khỏi va chạm với bảng điều khiển. Còn túi khí thắt dây an toàn đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ cho phần ngực của người ngồi trên xe, tránh các va đập, chấn thương phần ngực khi có va chạm xảy ra.

Ngoài ra, túi khí có thể được lắp đặt tại nhiều vị trí khác trên xe như: Trần xe, đệm ghế, kính chắn gió sau… Tất cả đều nhằm mục đích bảo vệ an toàn tối đa cho người ngồi trên xe, giảm thiểu tối đa các tác động khi xảy ra va chạm.

Hình ảnh: Các vị trí lắp đặt hệ thống túi khí ô tô

Những lưu ý khi sử dụng hệ thống túi khí ô tô

Tuy là thiết bị giúp bảo vệ an toàn cho người dùng nhưng khi hệ thống túi khí được kích hoạt sẽ có tốc độ nhanh và tạo ra lực rất mạnh. Vì vậy, trong quá trình sử dụng, người dùng cần lưu ý một số điều quan trọng sau đây để giúp túi khí hoạt động hiệu quả, đảm bảo an toàn và tránh những tai nạn không đáng có do túi khí gây ra:

• Không lắp đặt bất cứ vật dụng nào khác bên trên nơi lắp đặt hệ thống túi khí xe ô tô, đặc biệt là các vật nhọn hoặc vật có khối lượng lớn. Bởi khi hoạt động, túi khí sẽ có lực lớn và đạt tốc độ nhanh, nếu có vật dụng bên trên sẽ dễ gây ra các chấn thương cho người ngồi trên xe.
• Tuyệt đối không chạm vào các bộ phận bên trong túi khí sau khi phát nổ vì có thể sẽ khiến bạn bị bỏng. Túi khí sau khi được kích nổ sẽ tỏa ra một lượng nhiệt rất lớn, đủ để gây bỏng nếu hành khách trên xe không may chạm vào.
• Trẻ nhỏ dưới 12 tuổi không nên ngồi ở hàng ghế phía trước. Khi va chạm xảy ra, hệ thống dây đai lúc này không đủ lực kéo để hoạt động. Mặt khác, lựa nổ của túi khí lúc này sẽ rất mạnh, có thể gây ra chấn thương nghiêm trọng cho trẻ.

Hình ảnh: Những lưu ý khi sử dụng hệ thống túi khí trên xe ô tô

Trên đây là các thông tin quan trọng về hệ thống túi khí trên ô tô cùng những lưu ý khi sử dụng được Auto Protech tổng hợp và chia sẻ lại. Nhìn chung, túi khí là bộ phận quan trọng giúp bảo vệ an toàn cho người ngồi trên xe trong suốt hành trình di chuyển, nhất là khi các va chạm đáng tiếc xảy ra. Mong rằng những kiến thức này sẽ giúp ích cho quý bạn đọc. Đừng quên ghé thăm website: otopro.edu.vn thường xuyên để cập nhật thêm các thông tin hữu ích và mới nhất về ô tô.

Tác giả: Hoàng Ngọc Phương