Hệ thống khung gầm ô tô là gì? Cấu tạo, vai trò và phân loại

Được ví như “xương sống” của chiếc xe, khung gầm ô tô là bộ phận chịu lực chính, giữ vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn, hiệu suất hoạt động và tuổi thọ lâu dài của xe.  Khung gầm xe hơi có cấu tạo phức tạp, bao gồm nhiều bộ phận có liên kết chặt chẽ với nhau, giúp nâng đỡ, đồng thời kết nối các bộ phận khác trên xe. Tất cả các thông tin chi tiết về hệ thống gầm ô tô sẽ được Auto Protech tổng hợp trong bài viết sau đây!

Khung gầm ô tô là gì?

Khung gầm ô tô có tên tiếng Anh là Frame hoặc Classis, là thuật ngữ chuyên ngành dùng để mô tả cấu trúc hay bộ khung của một chiếc xe ô tô. Tương tự như bộ khung xương của cơ thể chúng ta, khung gầm là bộ phận chính, giúp định hình và hỗ trợ các hoạt động của xe.

Bên cạnh đó, khung gầm có trách nhiệm nâng đỡ các thành phần khác trong xe, giúp các bộ phận liên kết chặt chẽ với nhau, tạo thành hình dáng hoàn chỉnh của chiếc xe. Chất liệu chính tạo thành khung gầm ô tô là thép, carbon cùng một số vật liệu tổng hợp khác.

Hình ảnh: Hệ thống gầm xe ô tô hay còn có tên tiếng Anh là Frame hoặc Classis

Vai trò của khung gầm ô tô

Là bộ phận quan trọng hàng đầu của xe, khung gầm ô tô không chỉ là nền tảng để lắp ráp, nâng đỡ các bộ phận khác, mà còn giữ vai trò then chốt, chi phối đến hiệu suất vận hành, độ ổn định, an toàn và tuổi thọ của xe. Dưới đây là một số vai trò chính của khung gầm ô tô:

Hỗ trợ và chịu tải trọng

Khung gầm chính là bộ phận nền tảng, chịu toàn bộ trọng lượng của xe, bao gồm: động cơ, hộp số, hệ thống treo, hệ thống lái, thân xe, hành khách trên xe và hàng hóa đi kèm. Bộ phận này sẽ phân phối trọng lượng đều lên các bánh xe, từ đó giúp xe duy trì sự cân bằng và ổn định trong suốt hành trình di chuyển.

Ngoài ra, khung gầm xe ô tô cũng phải chịu thêm các lực tác động từ mặt đường như lực phanh, lực tăng tốc, lực vào cua… Từ đó giúp bảo vệ các bộ phận bên trong xe tránh khỏi các hư hỏng.

Cung cấp nền tảng lắp ráp

Khung gầm xe ô tô là nền tảng để lắp đặt và kết nối các bộ phận quan trọng khác trong xe như động cơ, hệ thống treo, hệ thống lái, hệ thống phanh, bình nhiên liệu, thân xe, ống xả… Từ đó giúp tạo ra cấu trúc vững chắc để đảm bảo sự hoạt động ổn định và hiệu quả của xe.

Đảm bảo an toàn

Thiết kế chắc chắn của khung gầm xe ô tô giúp hấp thụ và phân tán lực tác động hiệu quả trong trường hợp xảy ra va chạm. Từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ biến dạng khoang hành khách, giúp bảo vệ người ngồi trong xe.

Bên cạnh đó, hệ thống an toàn như dây đai, túi khí cũng được gắn kết với phần khung gầm. Nhìn chung, khung gầm càng vững chắc càng đảm bảo ổn định cho xe, nhất là khi phanh gấp, vào cua hoặc di chuyển trên cung đường xấu, đẩy lùi nguy cơ mất lái gây tai nạn.

Ảnh hưởng đến khả năng vận hành

Khung gầm ô tô ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành của xe, bao gồm cả khả năng tăng tốc, vào cua, bám đường, cảm giác lái và vượt địa hình. Vì vậy, một khung gầm có kết khối vững chắc cùng hệ thống treo tốt sẽ giúp xe vận hành êm ái, ổn định và dễ dàng điều khiển, kiểm soát, đặc biệt là trong các tính huống khẩn cấp, phanh, vào cua hoặc tăng tốc.

Tác động của độ bền của xe

Khung gầm chất lượng cao, chắc chắn, được làm từ các bền bỉ, chịu lực tốt và được bảo dưỡng định kỳ, thường xuyên sẽ giúp duy trì tuổi thọ lâu dài của xe ô tô. Giúp xe chống chịu tốt trước các tác động tiêu cực từ môi trường như khói, bụi, sỏi đá, thời tiết, tải trọng, rung lắc, va đập…

Các loại khung gầm ô tô phổ biến hiện nay

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại khung gầm ô tô khác nhau, mỗi loại lại sở hữu những đặc điểm riêng biệt, phù hợp với từng dòng xe. Căn cứ vào đặc điểm thiết kế, khung gầm có thể được phân loại theo hai tiêu chí về hình dáng vào cấu trúc. Cụ thể như sau:

1. Phân loại theo hình dáng

Căn cứ vào hình dáng và cách các bộ phận được sắp xếp với nhau, khung gầm ô tô sẽ bao gồm 4 loại sau:

1.1. Khung gầm hình thang (Ladder Frame)

Là loại khung gầm ô tô xuất hiện sớm nhất trong lịch sử ngành công nghiệp ô tô, khung gầm hình thang có thiết kế gồm hai thanh dầm dọc song song, giữ vai trò chịu lực chính. Hai thanh dọc này được kết nối với nhau bằng các thanh ngang, ngắn, tạo thành hình giống như chiếc thang.

• Ưu điểm: Nhờ kết cấu chặt chẽ, khung gầm hình thang có khả năng chịu tải trọng lớn, độ cứng cao, chịu lực tốt, đặc biệt là các lực tác động theo chiều dọc khi người lái tăng tốc hoặc phanh xe. Đặc biệt, các bộ phận của khung gầm loại này không được gắn cố định nên việc lắp ráp, bảo dưỡng, sửa chữa cũng dễ dàng hơn.
• Nhược điểm: Loại khung gầm này khá nặng, làm gia tăng trọng lượng của xe, từ đó khiến hao tốn nhiên liệu. Không gian nội thất cũng bị hạn chế, độ cứng xoắn yếu khiến khả năng hấp thụ xung lực của xe kém. Xe có khung gầm hình thang khó chịu được tác động từ trọng tải theo phương thẳng đứng hay xóc nảy, xung lắc mạnh. Vì vậy mà tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm, mất an toàn khi lái xe có khung gầm hình thang đi qua những đoạn đường cua hiểm hóc, gồ ghề.

Khung gầm hình thang hiện nay được sử dụng phổ biến trên các loại xe bus, xe SUV, xe tải cỡ lớn cùng các loại xe chuyên dụng cần chịu tải trọng cao, bền bỉ.

Hình ảnh: Khung gầm hình thang (Ladder Frame)

1.2. Khung gầm hình xương sống (Backbone Frame)

Khung gầm xương sống còn có tên gọi khác là khung gầm đơn, nổi bật với cấu tạo đơn giản, chỉ bao gồm một thanh dầm hình trụ, chạy dọc theo chiều dài của xe, nối trục trước với trục sau xe, trông giống như khung xương sống. Các bộ phận khác sẽ được gắn vào thanh dầm này, bên trong xe có một khoảng trống dành cho trục lái.

• Ưu điểm: Nhờ cấu trúc đơn giản mà khung gầm hình xương sống có trọng lượng nhẹ hơn nhiều so với khung gầm hình thang. Độ cứng xoắn được đánh giá tốt, giúp xe chống chịu tốt trước mọi địa hình phức tạp, ổn định hơn khi vào cua.
• Nhược điểm: Hạn chế lớn nhất của khung gầm hình xương sống là việc lắp ráp, sửa chữa trục truyền động tương đối phức tạp. Bởi vậy mà chi phí sản xuất, bảo dưỡng của khung gầm này khá cao. Giá thành của xe có khung gầm hình xương sống cũng sẽ đắt hơn các loại xe khác. Ngoài ra, khung gầm xương sống còn có khả năng chịu lực kém hơn khung gầm hình thang, không gian nội thất cũng hạn chế.

Khung gầm hình xương sống được ứng dụng phổ biến trên các loại xe thể thao nhỏ, xe đua và một số dòng xe cổ.

Hình ảnh: Khung gầm hình xương sống (Backbone Frame)

1.3. Khung gầm hình khối (Monocoque)

Khung gầm xe ô tô hình khối nổi bật với thiết kế một kết cấu duy nhất nối liền với thân xe, tạo thành một khối thống nhất có hình dạng như chiếc lồng. Loại khung gầm này có cấu tạo từ các tấm kim loại nhỏ, được hàn hoặc ghép lại với nhau bằng tia laze trong dây chuyền sản xuất hơi nước hiện đại.

• Ưu điểm: Nhờ cấu tạo đặc biệt mà khung gầm hình khối có độ cứng xoắn cao, khả năng hấp thụ xung lực tốt, chống chịu tốt, giúp gia tăng độ an toàn. Kết cấu hình khối có sàn xe nằm liền với hệ thống gầm ô tô. Nhờ vậy mà trọng tâm xe thấp hơn, giúp tăng cường độ ổn định, đặc biệt là khi xe chạy vào các đoạn cua. Không gian nội thất bên trong xe rộng rãi, trọng lượng xe cũng nhẹ hơn, giúp người lái tăng tốc tốt hơn, tiết kiệm nhiên liệu.
• Nhược điểm: Vì là khung gầm nguyên khối, được làm từ một lượng kim loại lớn nên chi phí sản xuất của khung gầm hình khối rất cao, giá xe tích hợp loại khung gầm này cũng rất đắt đỏ. Không những thế, việc bảo dưỡng, sửa chữa cũng sẽ phức tạp vào tốn kém do các bộ phận gắn liền với nhau. Chỉ cần gầm xe hoặc khung xe bị hư hỏng sẽ khiến cho toàn bộ hệ thống bị ảnh hưởng.

Khung gầm hình khối phù hợp với các loại xe du lịch hiện đại, xe sedan, crossover…

Hình ảnh: Khung gầm hình khối (Monocoque)

1.4. Khung gầm hình ống (Tubular Frame)

Khung gầm hình ống bao gồm các ống thép có kết cấu từ nhiều ống cắt hình vuông hoặc tròn, được ghép hoặc hàn chặt với nhau theo nhiều hướng khác nhau. Từ đó tạo thành một cấu trúc khung vững chắc, bền bỉ.

• Ưu điểm: Khung gầm hình ống có khả năng chống chịu lực tốt, cứng cáp, trọng lượng nhẹ, độ bền cao. Đặc biệt, loại khung gầm này có thể tùy chỉnh để phù hợp với nhiều dòng xe khác nhau.
• Nhược điểm: Khung gầm hình ống có cấu tạo tương đối phức tạp nên chi phí sản xuất cao. Bên cạnh đó, loại khung gầm này còn khó sửa chữa, chi phí bảo dưỡng, khắc phục sự cố sẽ đắt đỏ.

Khung gầm hình ống hiện đang được đánh giá tốt nhất trong các loại khung gầm, đảm bảo an toàn cho hành khách ngồi trên xe. Loại khung gầm này thường được ứng dụng trong các dòng xe thể thao hiệu suất cao, xe đua.

Hình ảnh: Khung gầm hình ống (Tubular Frame)

2. Phân loại theo cấu trúc

Khung gầm ô tô nếu được phân loại theo cấu trúc sẽ bao gồm các loại sau:

2.1. Khung gầm body-on-frame (Khung gầm rời)

Với loại khung gầm rời, thân xe và khung gầm sẽ được chế tạo tách biệt, liên kết với nhau nhờ các bu lông. Khung xe sẽ có dạng hình chữ nhật hoặc hình thang, được làm từ nhôm hoặc thép, đảm nhận vai trò quan trọng trong đảm bảo độ cứng và khả năng chịu lực của xe.

• Ưu điểm: Khung gầm body-on-frame có khả năng chịu tải tốt, bền bỉ, thích hợp với các loại xe tải nặng, SUV cỡ lớn, xe chuyên dụng để chở nặng, vượt địa hình xấu. Bên cạnh đó, loại khung gầm tách rời này còn dễ dàng sửa chữa và thay thế khi có sự cố phát sinh.
• Nhược điểm: So với các loại khung gầm khác, body-on-frame có trọng lượng tương đối nặng, ảnh hưởng nhiều đến hiệu suất và khả năng tiêu thụ nhiên liệu. Không những thế, khung xe chiếm nhiều diện tích nên không gian nội thất cũng bị hạn chế. Ngoài ra, khả năng hấp thụ xung lực va chạm của loại khung gầm này không được đánh giá cao, chi phối trực tiếp đến độ an toàn của hành khách.

Hình ảnh: Khung gầm body-on-frame (Khung gầm rời)

2.2. Khung gầm unibody (khung gầm liền khối)

Đây là loại khung gầm có phần thân xe và khung gầm tích hợp thành một khối thống nhất. Khung gầm unibody thường được làm từ nhôm hoặc thép. Cấu trúc đặc biệt này giúp gia tăng độ cứng xoắn của xe và giảm trọng lượng xe đáng kể.

• Ưu điểm: So với khung gầm body-on-frame, unibody nhẹ hơn nhiều, giúp xe tăng tốc tốt hơn, tiết kiệm nhiên liệu. Vì không có khung xe riêng biệt nên không gian nội thất cũng rộng rãi hơn. Khung gầm liền khối giúp xe hấp thụ xung lực tốt hơn, đảm bảo an toàn cho người ngồi trong xe.
• Nhược điểm: Vì là khung xe liền khối nên sẽ gặp khó khăn khi cần sửa chữa, thay thế các bộ phận hư hỏng, chịu tải trọng yếu hơn so với khung gầm rời, độ bền cũng không được cao bằng.

Hình ảnh: Khung gầm unibody (khung gầm liền khối)

2.3. Khung gầm spaceframe

Khung gầm spaceframe được cấu tạo từ các thanh thép hoặc nhôm được ghép hoặc hàn chặt lại với nhau theo hình dáng không gian đa chiều. Từ đó giúp tạo thành kết cấu khung nhẹ nhưng vẫn đảm bảo cứng, chắc, an toàn.

• Ưu điểm: Khung gầm spaceframe rất nhẹ, cứng chắc, vững vàng, mang lại hiệu suất vận hành tốt cùng độ an toàn cao cho người lái và hành khách trên xe. Loại khung hình này cho phép thiết kế linh hoạt để tạo ra nhiều kiểu dáng xe khác nhau.
• Nhược điểm: Bởi yêu cầu vật liệu tiên tiến và công nghệ cao nên chi phí sản xuất của xe sử dụng khung gầm spaceframe cũng sẽ cao hơn so với các loại khác. Ngoài ra, cấu tạo phức tạp khiến xe khó sửa chữa khi gặp sự cố.

Hình ảnh: Khung gầm spaceframe

Cấu tạo khung gầm ô tô

Hệ thống khung gầm ô tô có cấu tạo phức tạp bao gồm nhiều bộ phận được liên kết chặt chẽ với nhau. Mỗi bộ phận lại có đặc điểm riêng và đảm nhận các vai trò khác nhau. Dưới đây là chi tiết 18 bộ phận chính của khung gầm xe ô tô:

Hình ảnh: Hệ thống gầm xe ô tô được cấu tạo từ 18 bộ phận chính

1. Khung xe

Là thành phần chính của khung gầm ô tô, khung xe có cấu tạo chính bao gồm hai thanh dầm, nằm dọc theo hai bên xe và các thanh ngắn nối ngang giữa hai thanh này. Khung xe đảm nhận chức năng chính là nâng đỡ toàn bộ tải trọng của xe. Nếu khung xe không được thiết kế kỹ lưỡng, sẽ ảnh hưởng lớn đến một số đặc điểm như: khả năng động học khi vận hành xe, hình dạng đầu xe, góc nghiêng bánh lái…

2. Động cơ

Động cơ xe đảm nhận nhiệm vụ chính là giúp chuyển đổi các dạng năng lượng khác thành cơ năng, cung cấp công suất và momen xoắn cho các bánh xe. Nhờ vậy mà xe có thể duy chuyển ổn định trên đường với tốc độ mong muốn của người lái. Tùy vào từng loại xe khác nhau mà phần động cơ có thể được gắn phía trên khung xe ở phía trước, trung tâm hoặc phía sau của xe.

Động cơ xe ô tô có cấu tạo tương đối phức tạp với nhiều thành phần khác như: Hệ thống van nạp, van xả, trục khuỷu, piston, bugi, thanh truyền… Trên thị trường hiện nay có ba loại động cơ phổ biến là: Động cơ hơi nước, động cơ điện và động cơ đốt trong.

3. Bộ tản nhiệt

Bộ tản nhiệt hay còn có tên gọi khác là hệ thống làm mát động cơ. Bộ phận này hoạt động chủ yếu dựa trên quá trình trao đổi nhiệt bằng kim loại có chứa đầy chất chống đông ở bên trong.

Các ống cao su được nối với bộ tản nhiệt và được gắn vào các cổ động cơ tương ứng. Nhờ vậy mà nước từ hệ thống làm mát có thể lưu thông trong động cơ, giúp hấp thụ bớt nhiệt trong quá trình xe vận hành, không để chúng cao quá mức cho phép. Bộ tản nhiệt được cấu tạo từ một số bộ phận như máy bơm tuần hoàn nước, quạt và bộ truyền động đai quạt.

4. Ly hợp

Ly hợp là một thành phần không thể thiếu trong bộ khung gầm ô tô. Bộ phận này đảm nhận nhiệm vụ chính là kết nối và ngắt kết nối động cơ với hộp số theo một cách êm ái. Nhờ vậy mà quá trình xe chuyển số diễn ra mượt mà hơn.

Cấu tạo hoàn chỉnh của một bộ ly hợp bao gồm hai kim loại quay với tốc độ RPM là đãi áp suất và bánh đà. Nằm giữa hai bộ phận này là lớp lót ly hợp. Hiện nay, trong các hệ thống ly hợp tự động, ly hợp sẽ hoạt động dựa trên lực ép của chất lỏng. Nhờ đó mà thao tác ly hợp bằng tay sẽ không còn cần thiết nữa.

5. Hộp số

Xe ô tô có thể dễ dàng dàng di chuyển lùi về sau một cách trơn tru là nhờ bộ phận hộp số. Bên cạnh đó, hộp số còn cung cấp mô men xoắn, khi phát hiện lực cản vượt quá ngưỡng cho phép thì tỷ số truyền của hộp số sẽ thay đổi và gửi tín hiệu về bộ điều khiển trung tâm để cảnh báo cho người lái.

6. Khớp nối tổng thể

Khớp nối tổng thể còn được biết đến với tên gọi là khớp vạn năng, đảm nhận nhiệm vụ chính là kết nối các mô men xoắn từ các góc khác nhau. Trục trước và hộ số sẽ là hai bộ nằm ở phía sau của khớp nối tổng thể.

7. Ổ đĩa cuối cùng – bánh răng đầu tiên

Truyền động cuối cùng có nhiệm vụ truyền mô men xoắn từ khớp nối tổng thể dọc, kết hợp với trục để đi đến bán trục. Bánh răng là bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của xe, chịu trách nhiệm chuyển đổi và phân phối các mô men xoắn tới các bánh xe dẫn động.

8. Khóa vi sai

Khóa vi sai là một thuật ngữ chuyên ngành dùng để chỉ các bộ phận đảm nhận nhiệm vụ truyền năng lượng động cơ hộp số tới các bánh dẫn động. Cụ thể, hệ thống khóa vi sai sẽ bao gồm nhiều bánh răng nằm trên trục nối giữa hai bánh xe.

Chức năng chính của khóa vi sai là giúp các bánh xe di chuyển với tốc độ ổn định, đảm bảo cân bằng khi xe vào cua, giảm thiểu nguy cơ trượt bánh. Từ đó giúp nâng cao an toàn cho người lái và hành khác ngồi trong xe. Trên thị trường hiện nay có hai loại khóa vi sai phổ biến nhất là loại mở và loại khóa.

9. Bán trục

Bán trục được sử dụng phổ biến trong các hệ thống treo phụ thuộc, còn trên hệ thống treo độc lập sẽ sử dụng khớp các đăng đồng tốc. Bộ phận này đảm nhận nhiệm vụ dẫn đường, cùng với đó là tiếp nhận tải trọng uốn từ lực tác động lên các bánh xe.

10. Khung đỡ

Khung đỡ là bộ phận nâng đỡ và hỗ trợ các thành phần chính của xe như động cơ, thân xe, bánh xe cùng với một số bộ phận khác. Bên cạnh việc đảm bảo sự ổn định và chắc chắn cho kết cấu xe, khung đỡ còn hấp thụ và phân tán lực tác động từ mặt đường, giúp giảm rung lắc đáng kể khi di chuyển.

11. Lò xo và bánh xe

Lò xo và bánh xe giúp truyền tải trọng của xe từ phần khung xe xuống mặt đường. Cấu tạo và chức năng của từng bộ phận như sau:

• Lò xo: Bộ phận này thường được chế tạo từ thép dẻo dạng tấm cùng thiết kế ren cho độ bền vượt trội. Tác dụng chính của lò xo là giúp giảm chấn động trên mặt đường, duy trì sự êm ái khi xe di chuyển qua các đoạn đường xấu, gồ ghề. Lò xo thường được sử dụng phổ biến trong hệ thống treo độc lập nhờ khả năng giảm chấn tốt.
• Bánh xe: Thuộc kết cấu khung gầm của xe, có tác dụng gia tăng độ ma sát, từ đó giúp xe không bị trơn trượt trên các địa hình khắc nghiệt. Có nhiều loại lốp xe khác nhau như cứng, trung bình, trơn… đáp ứng các nhu cầu khác nhau của khách hàng. Trong đó chất liệu trơn thường có cấu trúc mềm nên nhanh khô và có độ bám tốt hơn các loại khác.

12. Hệ thống giảm xóc

Khác vời lò xo, hệ thống giảm xóc không có khả năng chống chịu lại áp suất truyền tời. Thay vào đó, bộ phận này giúp xe hấp thụ các chấn động sinh ra khi lò xo hoạt động. Cụ thể, khi xe di chuyển qua các bề mặt gồ ghề, trọng lượng nặng của xe cùng tính linh hoạt của lò xo sẽ khiến cho xe xuất hiện hàng loạt cú sốc lớn. Lúc này, hệ thống giảm xóc sẽ tăng cường hoạt động, giúp hấp thụ và phân tán bớt lực xung kích thông qua cơ chế chất lỏng.

13. Hệ thống điện

Tuy chỉ chiếm 20% diện tích nhưng hệ thống điện sở hữu khả năng kiểm soát hoạt động của chiếc xe lên đến 80%. Bên cạnh đó, hệ thống điện còn tham gia vào các tính năng thông minh khác trên xe như: Mã hóa, điều khiển chống trộm, điều khiển hệ thống điều hòa không khí…

14. Hệ thống điều khiển ô tô

Hệ thống điều khiển cũng là bộ phận quan trọng, không thể thiếu trong tổng thể nền tảng khung gầm ô tô. Hệ thống này bao gồm nhiều chi tiết khác nhau như: tay lái, hệ thống phanh, điều khiển động cơ, cơ cấu truyền động… Hệ thống điều khiển giúp người lái kiểm soát hướng đi, tốc độ và trạng thái của xe.

15. Hệ thống lái

Hệ thống lái cũng là một bộ phận trực thuộc khung gầm ô tô, đảm nhận chức năng điều chỉnh kiểu lái và hướng di chuyển của bánh xe xe trước theo mong muốn của người lái. Hệ thống này sẽ bao gồm cơ cấu lái, dẫn động lái và trợ lực lái. Trên thị trường hiện nay có 4 loại hệ thống lái chính là: Hệ thống lái thủy lực HPS, hệ thống Steer by wire, hệ thống điện tử EHPS và hệ thống lái chủ động AFS.

16. Hệ thống phanh

Nhờ hệ thống phanh, người lái có thể giảm tốc độ lái xe một cách dễ dàng. Chỉ cần đạp phanh, hệ thống thông minh này sẽ sử dụng ma sát để biến năng lượng quay của bánh xe thành nhiệt năng, giúp dừng xe nhanh chóng. Hiện nay, trên ô tô có 4 loại phanh được ứng dụng phổ biến là phanh phanh đĩa, phanh tang trống, phanh bó cứng ABS và phanh khẩn cấp.

17. Kiểm soát động cơ

Kiểm soát động cơ trong hệ thống khung gầm ô tô cho phép người dùng thay đổi số vòng quay của trục khuỷu. Từ đó đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa hệ thống động cơ cùng các thành phần khác của khung gầm, giúp tối ưu hóa hiệu suất, đảm bảo an toàn và tiết kiệm nhiên liệu.

18. Hệ thống truyền động

Hệ thống truyền động chính là bộ phận cuối cùng, quan trọng trong hệ thống khung gầm ô tô. Bộ phận này bao gồm hệ thống bánh răng, đảm nhận nhiệm vụ giới hạn hoặc thay đổi mối quan hệ giữa tốc độ bánh xe với tốc độ động cơ.

Kiểm tra & Bảo dưỡng Khung gầm ô tô

Duy trì kiểm tra và bảo dưỡng khung gầm ô tô định kỳ giúp bạn đảm bảo sự ổn định, an toàn và hiệu suất hoạt động trong suốt quá trình sử dụng.

Hình ảnh: Kiểm tra và bảo dưỡng khung gầm xe hơi giúp đảm bảo sự ổn định và an toàn

Khi nào cần kiểm tra khung gầm ô tô?

Sau đây là một số tình huống cụ thể mà bạn cần phải kiểm tra khung gầm ô tô:

• Kiểm tra định kỳ: Theo khuyến nghị từ các nhà sản xuất, người dùng cần kiểm tra khung gầm ô tô định kỳ khoảng 6 tháng/lần hoặc sau mỗi 10.000 – 20.000km di chuyển, tùy thuộc vào điều kiện vận hành thực tế của mỗi loại xe.
• Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường: Nếu bạn cảm thấy xe rung lắc bất thường, nghe thấy tiếng kêu lạ hoặc xe bị lệch lái, hãy đưa xe đến trung tâm bảo dưỡng uy tín để được kiểm tra, khắc phục kịp thời.
• Sau tình huống va chạm: Nếu xe không may gặp và chạm, dù là nhỏ hay lớn, bạn cần kiểm tra lại khung gầm xe ô tô để chắc chắn không có bộ phận nào gặp vấn đề, ảnh hưởng tới an toàn trong suốt hành trình xe di chuyển.

Bảo dưỡng định kỳ khung gầm ô tô

Việc bảo dưỡng định kỳ khung gầm ô tô là lưu ý quan trọng, giúp xe luôn hoạt động ổn định, an toàn và bền bỉ. bảo dưỡng khung gầm bao gồm các công việc sau:

• Vệ sinh gầm xe: Giúp làm sạch gầm xe, loại bỏ bùn đất, bụi bẩn và các tạp chất khác bám vào khung gầm xe.
• Kiểm tra tổng quan, siết chặt lại các đai ốc, bu lông: Công việc này giúp đảm bảo các bu lông, đai ốc của hệ thống treo, phanh, lái được siết chặt đúng theo tiêu chuẩn.
• Kiểm tra, thay thế các bộ phận bị mòn, lỗi: Tiến hành kiểm tra tình trạng hoạt động, độ mòn của các bộ phận như phanh đĩa, má phanh, giảm xóc, rô tuyn… để khắc phục sự cố hoặc thay mới nếu cần thiết.
• Tra dầu mỡ giúp bôi trơn: Tra dầu mỡ bôi trơn vào các khớp nối, rotuyn giúp giảm mài mòn, ma sát.

Một số dấu hiệu hư hỏng thường gặp & cách sửa chữa khung gầm ô tô

Tuy có thiết kế chắc chắn, chịu lực tác động cao, chống chịu tốt trước các tác động từ môi trường nhưng khung gầm ô tô vẫn có thể gặp phải một số hư hỏng trong quá trình sử dụng. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu và nguyên nhân sẽ giúp bạn có cách khắc phục kịp thời, bảo vệ xe ô tô và đảm bảo an toàn khi vận hành xe:

Hình ảnh: Một số dấu hiệu hư hỏng thường gặp và cách sử chữa hiệu quả

1. Một số hư hỏng thường gặp

• Tình trạng rỉ sét: Đây là vấn đề phổ biến nhất thường gặp phải ở khung gầm ô tô sau một thời gian sử dụng, đặc biệt là tại các khu vực có khí hậu ẩm ướt hay xe phải di chuyển thường xuyên qua vùng ngập nước. Rỉ sét lâu ngày có thể khiến cho cấu trúc khung gầm bị suy yếu, tiềm ẩn nguy hiểm khi vận hành. Để giải quyết tình trạng này, chủ xe cần vệ sinh, xử lý rỉ sét và tiến hành sơn phủ gầm.
• Nứt, gãy, cong, vênh: Thường gặp phải khi xe xảy ra va chạm mạnh, chở quá tải hoặc di chuyển qua khu vực ổ gà lớn.
• Hệ thống treo bị lỗi: Một số bộ phận của hệ thống treo bị mài mòn, hư hỏng như lò xo, giảm xóc, rotuyn… sẽ chi phối đến khả năng vận hành cùng độ êm ái của xe.
• Hư hỏng hệ thống lái: Bộ phận này thường gặp phải một số vấn đề như lệch thước lái, lỗi rô tuyn lái… khiến xe bị lệch lái, gặp khó khăn khi kiểm soát.
• Lỗi hệ thống phanh: Má phanh bị hao mòn quá mức, ống dẫn dầu phanh có hiện tượng rò rỉ… làm giảm hiệu quả của phanh, rất nguy hiểm cho người lái và hành khác trên xe.

2. Nguyên nhân

Sau đây là một số nguyên nhân chính khiến cho khung gầm ô tô bị hư hỏng:

• Va chạm, tai nạn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các hư hỏng nghiêm trọng cho khung gầm ô tô.
• Xe sử dụng lâu ngày: Sau một khoảng thời gian dài sử dụng, các bộ phận thuộc khung gầm ô tô sẽ bị mài mòn dần, khiến hiệu suất hoạt động suy giảm.
• Không bảo dưỡng thường xuyên: Việc không duy trì bảo dưỡng xe định kỳ, không kiểm tra và thay thế kịp thời các bộ phận bị mài mòn sẽ khiến nguy cơ hư hỏng khung gầm ô tô gia tăng.
• Do điều kiện di chuyển: Xe ô tô thường xuyên phải di chuyển trong các điều kiện địa hình xấu, ổ gà, ngập nước… cùng là những tác nhân khiến cho khung gầm ô tô bị hư hỏng.

3. Dấu hiệu nhận biết

Khung gầm ô tô khi phát sinh sự cố sẽ thường sẽ xuất hiện một số dấu hiệu nhận biết điển hình sau đây:

• Xe bị rung lắc: Xe gặp phải tình trạng rung lắc mạnh, nhất là khi di chuyển qua các đoạn đường xấu hay đột ngột phanh gấp.
• Tiếng ồn lạ: Trong quá trình xe di chuyển, bạn sẽ nghe thấy tiếng kêu lạ từ gầm xe như lạch cạch, cọt kẹt, rít…
• Vô lăng nặng: Khó điều khiển vô lăng xoay trở, cảm giác nặng hơn bình thường.
• Tình trạng lệch lái: Khi buông tay lái, xe ô tô sẽ bị lệch về một bên.
• Lốp xe bị mòn không đều: Một bên lốp xe bị mòn nhiều hơn bên kia hoặc bị mòn theo hình răng cưa.
• Dầu bị rò rỉ: Xuất hiện dầu bị chảy ra từ gầm xe.

4. Lưu ý khi sửa chữa

Khi bạn cần bảo dưỡng, sửa chữa khung gầm ô tô, hãy lưu ý một số điều quan trọng sau đây:

• Chọn trung tâm sửa chữa, bảo dưỡng uy tín, nhân viên chuyên nghiệp, trang thiết bị hiện đại.
• Lựa chọn các phụ tình thay thế chính hãng để đảm bảo về chất lượng và độ bền.
• Hãy yêu cầu báo giá chi tiết phụ kiện thay thế trước khi đồng ý sửa chữa.
• Sau quá trình sửa chữa, bạn hãy tiến hành kiểm tra kỹ lại, đảm bảo không có vấn đề phát sinh.

Như vậy, khung gầm ô tô chính là nền tảng vững chắc, đảm bảo hiệu suất hoạt động, an toàn và tuổi thọ của xe ô tô. Việc kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống khung gầm xe ô tô thường xuyên sẽ giúp bạn duy trì tuổi thọ lâu dài cũng như phát hiện sớm các hư hỏng phát sinh để đảm bảo xe luôn vận hành ổn định, êm ái. Mong rằng những kiến thức được Auto Protech chia sẻ trên đây sẽ giúp ích cho bạn trong hành trình sử dụng xe lâu dài.

Bạn là bộ đội mới xuất ngũ và muốn theo học nghề ô tô với mong muốn sau khi tốt nghiệp sẽ có một việc làm với mức lương cao. Hãy liên hệ trực tiếp với Auto Protech theo hotline: 0902.717.312 để nhận được hỗ trợ và tư vấn MIỄN PHÍ nhé!

Tác giả: Hoàng Ngọc Phương