Lỗi cá vàng ô tô là gì? #9 Nguyên nhân và cách khắc phục (Hiệu Quả)
Trong quá trình sử dụng ô tô, không ít tài xế gặp phải tình huống đèn cảnh báo động cơ bật sáng, thường được gọi là lỗi cá vàng ô tô. Sự cố này do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như: Lỗi ở động cơ, lỗi ở hệ thống đánh lửa, trục trặc ở cảm biến oxy, nắp gas bị lỏng,… Xác định được nguyên nhân giúp người lái tìm ra cách khắc phục nhanh chóng. Vậy lỗi cá vàng là gì, nguyên nhân và cách khắc phục như nào? Cùng Auto Protech tìm hiểu cụ thể trong bài viết sau!
Lỗi cá vàng là gì?
Lỗi cá vàng ô tô là hiện tượng đèn báo lỗi động cơ (Check Engine) đột nhiên phát sáng bất thường, báo hiệu hệ thống động cơ hoặc bộ phận liên quan gặp vấn đề. Lúc này, người lái cần tìm kiếm khu vực dừng, đỗ an toàn để kiểm tra sơ bộ tình trạng ô tô, việc tiếp tục lái xe khi đèn “cá vàng” phát sáng có thể gây hư hỏng nghiêm trọng cho động cơ.
Bởi vì đèn báo lỗi động cơ thường có màu vàng hoặc cam và hình dạng giống như cá vàng nên thường được gọi với cái tên dân giã là lỗi cá vàng. Trong hệ thống đèn báo lỗi của ô tô, đèn check engine đóng vai trò then chốt, hoạt động trực tiếp dưới sự điều khiển của bộ xử lý trung tâm ECM (Electronic Control Module).
Cụ thể hơn, bộ xử lý ECM được coi là “bộ não” của hệ thống động cơ, chịu trách nhiệm giám sát toàn bộ hoạt động của động cơ với các bộ phận liên quan thông qua hệ thống cảm biến thông minh. Ngay khi phát hiện các sự cố bất thường, nằm ngoài phạm vi hoạt động bình thường, ECM sẽ kích hoạt đèn Check Engine để cảnh báo lái xe.
9 Nguyên nhân phổ biến gây ra lỗi cá vàng ô tô
Lỗi cá vàng ô tô có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, xuất phát từ động cơ hoặc các bộ phận liên quan. Dưới đây, Auto Protech đã thu thập được 9 nguyên nhân phổ biến nhất:
#1. Sự cố hệ thống đánh lửa
Nhiệm vụ chính của hệ thống đánh lửa là tạo ra dòng điện cao áp để đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí trong động cơ. Khi hệ thống này gặp trục trặc, ảnh hưởng đến quá trình đốt cháy, gây ra nhiều vấn đề và có thể kích hoạt đèn báo lỗi động cơ phát sáng.
Trong đó, quan trọng nhất là bô bin đánh lửa, có chức năng cung cấp dòng điện cao áp tới bugi để đánh lửa, đốt cháy hòa khí. Sau thời gian dài hoạt động, bô bin có thể bị lỗi, không cung cấp đủ điện áp, ảnh hưởng đến quá trình đốt cháy nhiên liệu. Cụ thể là thời điểm đánh lửa bị sai lệch khiến nhiên liệu không được đốt hết hoàn toàn. Lượng nhiên liệu dư thừa có thể gây ra hiện tượng động cơ nổ ngược, kích hoạt đèn báo lỗi phát sáng.
Ngoài ra, sự cố ở hệ thống đánh lửa có thể do bugi bị bẩn, mài mòn, nứt vỡ, tạo ra tia lửa điện yếu. Hoặc dây cao áp bị hỏng, nứt hoặc rò rỉ điện, làm suy giảm điện áp đến bugi… Cả hai lỗi này đều dẫn đến tình trạng bỏ máy (misfire). Từ đó gây suy giảm hiệu suất động cơ, gia tăng lượng khí thải và kích hoạt đèn báo lỗi phát sáng.
#2. Sự cố động cơ
Sự cố ở hệ thống động cơ cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra lỗi cá vàng. Toàn bộ hoạt động của động cơ được giám sát bởi một mô đun điều khiển (bộ xử lý trung tâm ECM) thông qua tập hợp của hệ thống cảm biến. Vì vậy, khi có bất cứ sự cố nào xảy ra như tắc kim phun, hỏng cảm biến, bơm nhiên liệu bị yếu, vấn đề ở hệ thống đánh lửa, sự cố ở hệ thống khí thải… Đều có thể khiến đèn Check Engine bật sáng, cảnh báo lỗi.
#3. Các vấn đề về đường truyền
Lỗi cá vàng ô tô cũng có thể xuất hiện khi bộ xử lý trung tâm ECM phát hiện sự cố đường truyền. Cụ thể, hộp số đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh công suất động cơ và truyền năng lượng đến bánh xe dẫn động. Hai bộ phận này có mối liên hệ mật thiết, chỉ cần một sự cố nhỏ trong hệ thống truyền động cũng có thể khiến lượng khí thải của xe tăng lên. Khi mô đun điều khiển phát hiện sự thay đổi bất thường này, nó sẽ kích hoạt đèn báo động cơ để cảnh báo người lái.
#4. Hệ thống hoàn lưu khí thải EGR bị nghẹt
Hệ thống hoàn lưu khí thải EGR đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải NOx độc hại bằng cách lấy một phần khí thải NOx, hòa với khí nạp trước khi đưa vào buồng đốt. Quá trình này sẽ giúp giảm thiểu áp suất và nhiệt độ trong buồng đốt, từ đó giảm bớt lượng NOx sinh ra.
Tuy nhiên, sau một thời gian dài làm việc, van điều khiển và các đường ống dẫn của hệ thống hoàn lưu khí thải EGR có thể bị tắc nghẽn do muội than tích tụ. Việc tắc nghẹt này có thể gây giảm hiệu suất động cơ, gia tăng mức độ tiêu thụ nhiên liệu và kích hoạt đèn báo lỗi động cơ phát sáng.
>> Xem thêm: Dấu hiệu van EGR bị lỗi và cách khắc phục [HIỆU QUẢ]
#5. Vấn đề nhiên liệu
Để động cơ hoạt động ổn định, cần có sự cân bằng giữa không khí và lượng nhiên liệu đưa vào trong buồng đốt. Nếu lượng không khí hoặc nhiên liệu nạp vào quá nhiều hay quá ít so với tỷ lệ tiêu chuẩn, ECM sẽ phát hiện sự bất thường và ngay lập tức kích hoạt đèn báo lỗi động cơ trên bảng điều khiển để cảnh báo người lái.
#6. Vấn đề mô đun và cảm biến
Chính các sự cố của mô đun và cảm biến cũng có thể khiến cho đèn Check Engine phát sáng. Cụ thể:
- Đối với mô đun điều khiển: Hệ thống truyền động được được điều khiển bởi các mô-đun điện tử, chúng có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Khi một mô đun gặp phải sự cố, nó có thể gây ảnh hưởng tới hoạt động của toàn hệ thống, dẫn tới việc ECM kích hoạt đèn báo lỗi.
- Đối với hệ thống cảm biến: Điển hình nhất là cảm biến lưu lượng khí nạp (MAF), bộ phận này đảm nhận nhiệm vụ đo lường khối lượng, thể tích khí nạp đi vào động cơ, từ đó giúp ECM tính toán lượng nhiên liệu cần thiết để phun. Sau một khoảng thời gian dài sử dụng, bụi bẩn bám vào cảm biến có thể gây ra tắc nghẽn, làm sai lệch các thông tin đo đạc. Từ đó làm cho ACM nhận thông tin sai lệch và kích hoạt đèn phát sáng Check Engine.
#7. Nắp gas bị lỏng
Nắp gas bị lỏng lẻo cũng có thể khiến cho đèn báo lỗi động cơ phát sáng. Nắp bình xăng giữ nhiệm vụ bịt kín, duy trì áp suất bên trong hệ thống nhiên liệu. Khi nắp bình xăng bị nứt hoặc không được vặn chặt, có thể khiến cho hơi xăng bị rò rỉ, làm thay đổi áp suất trong hệ thống.
Ngay lúc này, hệ thống kiểm soát khí thải sẽ phát hiện sự thay đổi và kích hoạt đèn báo lỗi động cơ. Nắp bình gas bị lỏng là lỗi khá phổ biến, vì vậy, người điều khiển phương tiện nên ưu tiên kiểm tra đầu tiên để tránh mất thời gian.
#8. Cảm biến oxy không hoạt động
Cảm biến oxy có nhiệm vụ cung cấp dữ liệu cho bộ điều khiển trung tâm, giúp điều chỉnh lượng nhiên liệu phun vào buồng đốt. Khi cảm biến này bị bẩn hoặc hỏng, sẽ truyền thông tin sai lệch tới ECU làm suy giảm công suất động cơ, gia tăng mức độ hao phí nhiên liệu lên đến 40%.
Khi cảm biến oxy bị lỗi, ECM sẽ ngay lập tức gửi tín hiệu để đèn báo lỗi động cơ phát sáng. Vì thế, để đảm bảo hoạt động ổn định cho hệ thống động cơ, chủ xe nên vệ sinh cảm biến định kỳ và thay mới cảm biến khí phát hiện nồng độ khí thải vượt quá tiêu chuẩn cho phép.
#9. Bộ chuyển đổi xúc tác bị lỗi
Bộ chuyển đổi xúc tác giữ vai trò quan trọng trong hệ thống xả, có chứa các chất xúc tác quý như Rhodium và Palladium, giúp giảm thiểu các chất độc hại trong khí thải. Khi hệ thống đánh lửa bị yếu, dẫn tới nhiên liệu không được đốt cháy hoàn toàn, đi vào bộ chuyển đổi xúc tác, có thể gây quá nhiệt và hư hỏng. Khi bộ chuyển đổi xúc tác bị lỗi, ECM sẽ kích hoạt đèn báo, gây ra hiện tượng lỗi cá vàng ô tô.
Lỗi cá vàng ô tô có nguy hiểm không?
Lỗi cá vàng trên ô tô tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm cho xe và hành khách ngồi trên xe bởi đây là sự cố gây ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình vận hành của xe. Cụ thể, hơn, lỗi cá vàng cảnh báo người lái về sự trục trặc của động cơ hoặc các bộ phận liên quan. Nến nguyên nhân xuất phát từ một số lỗi nghiêm trọng ở hệ thống đánh lửa hoặc hệ thống nhiên liệu, hệ thống làm mát… Có thể dẫn tới nguy cơ cháy nổ, hư hỏng nặng cho xe.
Trong một số trường hợp, xe còn bị rung giật, chết máy, mất kiểm soát, rất nguy hiểm cho người ngồi trong xe và người tham gia giao thông. Vì vậy, ngay khi phát hiện sự cố lỗi cá vàng ô tô, chủ xe nên tìm cách dừng đỗ xe an toàn, xác định sơ bộ nguyên nhân và tìm cách xử lý, khắc phục sự cố nhanh chóng.
Cách khắc phục khi gặp lỗi cá vàng trên ô tô nhanh chóng
Như chúng ta đã tìm hiểu ở trên, sự cố lỗi cá vàng trên xe ô tô có thể gây ra nhiều bất tiện cho quá trình sử dụng phương tiện, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm đáng lo ngại. Sau đây là một số giải pháp khắc phục hiệu quả mà bạn có thể tham khảo:
- Xác định sự cố thông qua biểu tượng trên bảng đồng hồ: Đèn báo lỗi động cơ phát sáng có thể cảnh báo các vấn đề liên quan đến áp suất và nhiệt độ bên trong hệ thống động cơ. Khi thấy đèn phát sáng, bạn nên giảm tốc độ, tìm chỗ an toàn để dừng xe và tiến hành kiểm tra nhanh các dấu hiệu bất thường như khói, mùi khét, chất lỏng rò rỉ… Ngoài ra, trên một số dòng xe hiện đại có hiển thị đèn báo động cơ màu đỏ, cảnh báo lỗi nghiêm trọng, gây hư hỏng nặng cho động cơ, cần dừng xe ngay lập tức.
- Kiểm tra nắp xăng: Ngay sau khi đổ xăng mà thấy đèn Check Engine phát sáng, người lái nên kiểm tra lại lắp bình xăng xem đã được vặn chặt hay chưa. Nếu phát hiện nắp nứt, gãy, hư hỏng, rò rỉ hơi xăng, hãy thay mới nhanh chóng.
- Kiểm tra một số cảm biến cơ bản: Bạn hãy kiểm tra giắc cắm điện của một số cảm biến như cảm biến oxy, cảm biến lưu lượng không khí… xem có đang bị lỏng hay bị ăn mòn, đứt dây không. Nếu có kinh nghiệm, bạn hãy thử vệ sinh các cảm biến bằng dung dịch chuyên dụng.
- Khởi động lại xe: Trong một số trường hợp, lỗi cá vàng ô tô có thể xuất hiện do một số sự cố tạm thời. Bạn hãy thử tắt máy đi, sau vài phút thì khởi động lại. Nếu đèn Check Engine tắt, có thể sự cố đã được khắc phục.
Nếu bạn không thể các định chính xác nguyên nhân khiến lỗi cá vàng xuất hiện và tình trạng này vẫn tiếp diễn, hãy liên hệ ngay đến trung tâm sửa chữa uy tín để được giúp đỡ, kiểm tra và khắc phục sự cố nhanh chóng. Không nên cố gắng sửa chữa các lỗi phức tạp nếu không có kinh nghiệm, hành động này có thể gây hư hỏng nặng hơn cho xe.
Như vậy, lỗi cá vàng ô tô không chỉ là cảnh báo nhỏ trên bảng điều khiển, mà còn là dấu hiệu cho thấy xe đang gặp vấn đề ở hệ thống động cơ hoặc các bộ phận liên quan. Việc nắm được nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp bạn bảo vệ chiếc xe, đồng thời đảm bảo an toàn cho bản thân và những người tham gia giao thông khác. Nếu bạn thấy bài viết của Auto Protech hay và ý nghĩa, hãy chia sẻ với bạn bè, người thân để cùng nâng cao kiến thức về ô tô nhé!