Quy trình tháo lắp hệ thống lái xe ô tô | 7 bước CHI TIẾT

Quy trình tháo lắp hệ thống lái là công việc phức tạp, đòi hỏi sự cẩn thận và kiến thức chuyên môn sâu rộng về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống lái. Việc tháo lắp không đúng cách có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, gây mất an toàn khi tham gia giao thông. Cùng Auto Protech tìm hiểu quy trình chuẩn chuyên gia nhé!

Cấu tạo của hệ thống lái trên ô tô

Hệ thống lái là một trong những bộ phận quan trọng hàng đầu trên xe ô tô, đảm nhận nhiệm vụ giúp ô tô di chuyển theo đúng điều khiển của người lái, đồng thời đảm bảo xe vận hành ổn định, tuân thủ đúng các nguyên tắc động học quay vòng. Theo đó, hệ thống lái trên ô tô sẽ bao gồm các bộ phận chính sau đây:

Cơ cấu lái

Cơ cấu lái chính là bộ phận trung tâm của hệ thống lái, đảm nhận nhiệm vụ chuyển đổi các chuyển động quay của trục lái thành chuyển động thẳng của thanh dẫn hướng. Từ đó điều khiển bánh xe đi đúng hướng mong muốn của người lái. Hộp cơ cấu lái của xe ô tô hoạt động bình thường khi được đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

• Tỷ số truyền được thiết kế riêng biệt đối với từng loại xe nhằm đảm bảo khả năng điều khiển tối ưu.
• Hệ thống lái cần có cấu trúc đơn giản, hoạt động bền bỉ, tuổi thọ cao, tháo rời và lắp ráp dễ dàng, thuận tiện.
• Hiệu suất truyền lực theo cả chiều thuận (từ cô lăng cho tới bánh xe) và chiều ngược ( từ bánh xe cho tới vô lăng)  có hiệu suất chênh lệch ít.
• Thời gian chuyển số lái càng nhỏ càng tốt, như vậy sẽ giúp xe phản ứng nhanh nhạy hơn với các thao tác của người lái.

Dẫn động lái

Dẫn động lái là một hệ thống bao gồm các thanh kéo và đòn bẩy, kết nối từ cơ cấu lái đến các bánh xe dẫn hướng phía trước. Nhiệm vụ chính của bộ phận này là dẫn truyền chuyển động điều khiển từ cơ cấu lái tới các bánh xe, giúp cho xe di chuyển đúng hướng mong muốn của lái xe.

Trợ lực lái

Có cấu tạo tương đối phức tạp với nhiều chi tiết khác nhau, trợ lực lái đảm nhận nhiệm vụ giúp giảm thiểu tối đa lực cần thiết để xoay vô lăng của hệ thống lái tới cơ cấu lái. Từ đó giúp người lái điều khiển xe dễ dàng hơn. Trên thị trường hiện nay có ba loại hệ thống trợ lực lái phổ biến là trợ lực điện điều khiển điện tử, trợ lực thủy lực điều khiển điện tử và trợ lực thủy lực.

Vô lăng

Vô lăng hay còn có tên gọi khác là vành tay lái, đây là bộ phận đầu tiên mà người lái tiếp xúc trực tiếp và sử dụng để điều khiển hướng di chuyển của bánh xe. Nhiệm vụ chính của bộ phận này là tiếp nhận mô men quay rồi truyền lực cho trục lái.  Vô lăng của các hãng thường có thiết kế tương đồng nhau, bao gồm một vành tròn lõi thép được bao bọc bên ngoài bằng chất liệu da hoặc nhựa.

Vô lăng kết nối với trục lái thông qua đai ốc, ren và các phím. Bên trên vô lăng thường được tích hợp thêm các nút bấm điều khiển nhiều chức năng khác của xe như còi, điều khiển âm thanh, túi khí, công tắc chủ…

Trục lái

Là trục kim loại nối giữa vô lăng và cơ cấu lái, nhiệm vụ chính của trục lái là truyền chuyển động mô men quay từ vô lăng tới hộp cơ cấu lái. Bộ phận này được cố định với phần thân xe nhờ ống đỡ. Chất liệu cấu tạo chính của trục lái là thép với khả năng chịu lực tốt, một đầu có hình côn răng cưa và một đầu gắn với vô lăng và trục truyền động thông qua đai ốc.

Đặc biệt, phần phía dưới của trục lái chính thường được nối với hộp cơ cấu lái bằng một khớp nối chuyên dụng, có khả năng đàn hồi. Từ đó giúp giảm thiểu hiệu quả các rung động truyền từ mặt đường tới vô lăng xe ô tô.

Hình ảnh: Cấu tạo của hệ thống lái xe ô tô

Quy trình tháo lắp hệ thống lái trên ô tô chi tiết

Chi tiết quy trình tháo lắp hệ thống lái sẽ bao gồm 7 bước như sau:

Bước 1: Kiểm tra tổng quan, xác định vị trí các bộ phận thuộc hệ thống lái

Trước khi tiến hành tháo lắp hệ thống lái, bạn cần kiểm tra tổng quan và xác định vị trí của các bộ phận thuộc hệ thống lái để dễ dàng thực hiện quy trình tháo lắp sau đó.

Bước 2: Bắt đầu tháo bánh xe cùng bộ phận treo

Ở bước làm này, bạn cần sử dụng tới bộ dụng cụ tháo lốp và tháo vít chuyên dụng để tháo bánh xe. Tiếp theo, bạn hãy tháo các vít cùng các bộ phận kết nối để tháo rời bộ phận treo.

Bước 3: Tháo trục lái xe 

Trục lái thường được kết nối với bộ phận treo thông quá các khớp nối. Vì vậy, để tháo bộ phận này, bạn cần tháo các vít cùng các khớp nối.

Bước 4: Tháo bộ phận tay lái

Bộ phận này được kết nối với trục lái thông qua các khớp nối. Để tháo rời bộ phận tay lái, bạn cần tháo các vít hoặc bu lông được cố định ở khớp nối.

Bước 5: Tháo trợ lực lái

Nếu ô tô được trang bị hệ thống trợ lực lái thủy lực, bạn cần tháo bơm thủy lực bằng cách tháo vít hoặc bu lông cố định, ngắt các ống dẫn dầu khỏi bơm thủy lực. Bước làm này cần được thực hiện cần thận để không làm rò rỉ dầu thủy lực cũng như đảm bảo an toàn cho bạn.

Bước 6: Tháo thanh răng

Bộ phận này được kết nối với trục lái bằng các khớp nối. Vì vậy, để tháo thanh răng, bạn hãy lần lượt tháo các vít cùng các khớp nối.

Bước 7: Tiến hành lắp đặt lại các bộ phận

Sau khi tiến hành tháo lắp, kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng, bạn hãy tiến hành lắp đặt tuần tự các bộ phận theo thứ tự ngược lại. Sau khi đã hoàn thiện lắp đặt, bạn hãy kiểm tra và điều chỉnh lại hệ thống lái để đảm bảo an toàn cho người lái và các hành khách ngồi trên xe.

Hình ảnh: Quy trình tháo lắp hệ thống lái xe ô tô

Những lưu ý khi tháo lắp hệ thống lái

Quy trình tháo lắp hệ thống lái cần sự cẩn thận, tỉ mỉ cùng kiến thức chuyên môn vững vàng. Sau đây là một số lưu ý quan trọng mà bạn cần ghi nhớ để đảm bảo an toàn cùng hiệu quả công việc:

• An toàn luôn là điều quan trọng cần ưu tiên hàng đầu. Trong suốt quá trình tháo lắp hệ thống mái, bạn cần đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh. Công việc này nên được thực hiện bởi chuyên gia hoặc thợ sửa ô tô chuyên nghiệp.
• Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi bắt đầu quy trình tháo lắp. Bản hướng dẫn này sẽ cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết về từng bộ phận của hệ thống lái để bạn dễ dàng định hướng cách tháo lắp chính xác, an toàn.
• Tuân thủ quy trình tháo lắp đúng thứ tự để không gây hư hỏng các bộ phận khác.
• Sử dụng đúng công cụ cùng các thiết bị chuyên dụng được khuyến cáo để thực hiện quy trình lắp đặt hệ thống lái. Nếu bạn sử dụng công cụ sai không những khiến quá trình tháo lắp gặp khó khăn mà còn  có thể gây hư hỏng các bộ phận.
• Sau khi tháo các bộ phận của hệ thống lái, bạn hãy tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng, sửa chữa hoặc thay thế các linh kiện bị lỗi rồi mới tiến hành lắp đặt lại.
• Sau khi hoàn thành quy trình tháo lắp hệ thống lái, bạn hãy kiểm tra lại một lượt, đảm bảo tất cả các bộ phận được lắp đặt đúng cách và đã siết chặt. Mọi thứ hoạt động trơn tru, đúng cách.

Hình ảnh: Những lưu ý khi tháo lắp hệ thống lái

>> Có thể bạn quan tâm:

• Hướng dẫn vệ sinh sàn xe ô tô tại nhà [ĐƠN GIẢN – TIẾT KIỆM]
• 6 nguyên nhân xe ô tô ra khói trắng & cách xử lý HIỆU QUẢ
• Khóa học nghề sửa chữa ô tô chuyên nghiệp

Hy vọng rằng bài viết của Auto Protech đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về quy trình tháo lắp hệ thống lái trên ô tô. Hãy luôn tuân thủ các quy tắc an toàn và thực hiện công việc một cách cẩn thận để đảm bảo an toàn. Nếu có bất cứ thắc mắc hãy để lại bình luận phía dưới để được trung tâm hỗ trợ và tư vấn chi tiết nhé!

Tác giả: Hoàng Ngọc Phương