Xe ô tô bị nóng máy: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý

Xe ô tô sau thời gian dài hoạt động thường bị tác động bởi các yếu tố môi trường, gây ra hiện tượng nóng máy. Nguyên nhân chính của tình trạng xe ô tô bị nóng máy có thể là do: Thiếu nước làm mát, két nước bị bẩn, lỗi van hằng nhiệt, trục trặc ở quạt gió, động cơ thiếu dầu… Xe bị nóng máy kéo dài có thể khiến động cơ bị hư hỏng nặng, thậm chí là cháy nổ. Hãy cùng Auto Protech tìm ra nguyên nhân và cách xử lý đúng cách trong bài viết sau!

Dấu hiệu động cơ xe ô tô bị quá nhiệt

Trong quá trình hoạt động, nhiệt độ động cơ thường tăng lên một mức nhất định để đảm bảo khả năng vận hành tối ưu. Tiếp sau đó, hệ thống làm mát sẽ can thiệp vào, giúp động cơ ô tô luôn duy trì mức nhiệt ổn định, không tăng cao hơn. Hiện tượng xe bị ô tô nóng máy thường bắt nguồn từ một nguyên nhân nào đó, khiến nhiệt độ động cơ tăng cao, vượt quá ngưỡng cho phép. Chúng ta có thể nhận biết tình trạng này thông qua một số dấu hiệu điển hình như:

1. Kim đồng hồ nhiệt độ báo cao

Dấu hiệu xe bị nóng máy dễ nhận biết nhất là quan sát kim đồng hồ nhiệt độ trên bảng điều khiển. Nếu kim đang chỉ vào vạch đỏ hoặc khu vực “H” (Hot), điều này có nghĩa là động cơ đang bị nóng quá mức cho phép. Hiện tượng này thường xảy ra khi ô tô di chuyển ở tốc độ chậm.

Kim đồng hồ nhiệt độ báo cao

2. Đèn cảnh báo nhiệt độ động cơ bật sáng

Đèn cảnh báo nhiệt độ động cơ đột nhiên bật sáng cũng là dấu hiệu cho thấy quạt làm mát đang bị lỗi, không hoạt động. Từ đó khiến cho bộ tản nhiệt của xe không nhận đủ luồng khí, gây ra hiện tượng quá nhiệt ở động cơ. Ngay khi phát hiện bất thường, hệ thống điều khiển động cơ ECM sẽ cảnh báo người lái bằng cách bật sáng đèn cảnh báo.

Chú ý: Khi đèn cảnh báo nhiệt độ động cơ bật sáng, đây là dấu hiệu cho thấy động cơ đang gặp vấn đề quá nhiệt nghiêm trọng. Lúc này bạn hãy dừng xe ngay lập tức để kiểm tra tình trạng quá nhiệt khiến xe ô tô bị nóng máy. Tuyệt đối không nên tiếp tục di chuyển khi đèn cảnh báo nhiệt độ đã bật sáng, vì có thể gây ra những hư hỏng nặng nề và tốn kém cho động cơ.

Hình ảnh: Đèn cảnh báo nhiệt độ động cơ bật sáng

3. Hơi nước bốc lên từ nắp ca-pô

Nếu bạn thấy hơi nước hoặc khói bốc lên ở nắp ca-po thì đó chính là dấu hiệu rõ ràng của động cơ quá nhiệt. Khi quạt tản nhiệt của động cơ bị lỗi, hiện tượng quá nhiệt sẽ phát sinh chỉ sau vài phút. Đến lúc đạt ngưỡng nhiệt độ quá cao, nước làm mát sẽ bị sôi lên, sau đó thoát hơi ra thông qua nắp đậy của bộ tản nhiệt động cơ.

Lúc này, hơi nước sẽ bốc lên từ bên dưới nắp ca-pô, người ngồi trong xe sẽ dễ dàng quan sát điểm bất thường. Ngoài ra, hiện tượng hơi nước bốc lên từ nắp ca-pô cũng có thể bắt nguồn từ một số nguyên do khác như dầu rò rỉ cháy trong động cơ, hệ thống ống xả bị rò rỉ… Ngay khi phát hiện tình trạng bất thường, bạn nên nhanh chóng mang xe đến gara để kiểm tra, khắc phục sự cố kịp thời.

Hình ảnh: Hơi nước bốc lên từ nắp ca-pô

4. Tiếng kêu lạ phát ra từ động cơ

Động cơ xe quá nóng có thể khiến cho các bộ phận kim loại bị giãn nở quá mức, gây ra ma sát bất thường và phát ra tiếng kêu lạ. Một số âm thanh cảnh báo có liên quan tới việc xe ô tô bị nóng máy như: Tiếng kêu rít hoặc ken két phát ra từ dây curoa bị trượt, tiếng gõ hoặc tiếng lách cách do dầu nhớt cạn kiệt khi động cơ quá nóng, tiếng ù hoặc gầm lớn do quạt làm mát hoạt động quá công suất…

5. Xe yếu hơn bình thường, ì ạch, khó tăng tốc

Khi động cơ ô tô quá nóng, hiệu suất hoạt động của nó cũng sẽ giảm sút, dẫn tới tình trạng ô tô vận hành kém hiệu quả. Cụ thể, nhiệt độ cao có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình đốt cháy nhiên liệu, làm cho hỗn hợp nhiên liệu cùng không khí không được đốt cháy hoàn toàn. Từ đó khiến cho công suất động cơ suy giảm, làm xe hoạt động yếu hơn bình thường.

Bên cạnh đó, khi động cơ quá nóng, khiến dầu nhớt bị loãng ra, làm suy giảm khả năng bôi trơn, khiến các chi tiết trong động cơ gia tăng ma sát, làm xe vận hành ì ạch hơn. Ngoài ra, động cơ trong tình trạng quá nhiệt còn bị giảm hiệu suất động cơ, khiến cho xe khó tăng tốc.

6. Điều hòa không khí kém mát hoặc không mát

Hệ thống làm mát của ô tô thường đảm nhận nhiệm vụ làm mát cả động cơ và làm mát các môi chất lạnh của điều hòa. Khi hệ thống làm mát bị quá tải, nó có thể không làm mát cả động cơ và điều hòa một cách hiệu quả. Không những thế, dàn nóng của điều hòa trên xe ô tô lại thường được đặt ở phía trước két nước làm mát của động cơ. Khi xe ô tô bị nóng máy, dàn nóng sẽ không thể tản nhiệt tốt, dẫn đến điều hòa không mát.

Nguyên nhân xe ô tô bị nóng máy

Bên cạnh nguyên nhân chính do hệ thống làm mát hoặc hệ thống động cơ ô tô gặp vấn đề, tình trạng xe ô tô bị nóng máy còn có thể xuất phát từ một số nguyên nhân khác, bao gồm:

1. Xe thiếu nước làm mát

Xe ô tô bị thiếu nước làm mát sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng làm mát của hệ thống hệ thống làm mát động cơ, đây chính là nguyên nhân thường gặp nhất khiến xe ô tô bị nóng máy. Nước làm mát ô tô vốn đảm nhận nhiệm vụ truyền dẫn nhiệt nhanh chóng, từ đó giúp duy trì nhiệt độ ổn định cho động cơ, ngăn ngừa tình trạng quá nhiệt.

Hệ thống làm mát hoạt động dưới dạng tuần hoàn kín, vì vậy mà nước làm mát thường ít khi bị hao hụt. Vì vậy, nếu bạn cảm thấy nước làm mát đang bị hao hụt nhanh chóng thì rất có khả năng hệ thống làm mát đang gặp phải một số sự cố như: đường ống dẫn bị hở, xi lanh động cơ bị nứt, gioăng quy lát hỏng… khiến cho nước làm mát bị rò rỉ ra bên ngoài.

Hình ảnh: Xe ô tô bị nóng máy do thiếu nước làm mát

2. Két nước bị bẩn

Két nước làm mát động cơ sau một thời gian dài hoạt động sẽ không tránh khỏi việc bị bám bụi bẩn, tạp chất. Nếu chủ xe không vệ sinh định kỳ sẽ khiến cho két nước bị tắc nghẽn, làm suy giảm hiệu quả của quá trình làm mát động cơ, gây ra tình trạng xe bị quá nhiệt.

Hình ảnh: Két nước bị bẩn

3. Van hằng nhiệt bị lỗi

Van hằng nhiệt (thermostat) là một bộ phận trực thuộc hệ thống làm mát, vốn có nhiệm vụ điều tiết nước làm mát với liều lượng phù hợp. Sau đó đưa qua két nước làm mát để giải nhiệt cho động cơ trong quá trình vận hành. Vì vậy, khi động cơ nóng quá ngưỡng sẽ khiến cho van hằng nhiệt bị bó kẹt, nước làm mát không thể điều phối đến động cơ để làm mát cho các bộ phận, dẫn đến quá nhiệt ở hệ thống động cơ.

4. Quạt gió bị trục trặc

Quạt gió là một trong những bộ phận quan trọng nhất của hệ thống làm mát động cơ, giúp tản nhiệt cho các chi tiết khác. Vì vậy, khi quạt gió bị trục trặc sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tới quá trình làm mát, xe sẽ bị nóng máy khi không được giải nhiệt tốt.

5. Bơm nước bị trục trặc

Máy bơm nước làm mát bị trục trặc cũng là nguyên nhân khiến cho xe ô tô bị nóng máy. Bộ phận này thường gặp phải một số sự cố như: Dây curoa của bơm bị quá căng hoặc quá chùng, chảy nước… Khi bơm nước bị trục trặc sẽ khiến cho hệ thống làm mát không được cung cấp đủ nước làm mát khiến cho xe bị nóng máy.

6. Động cơ bị thiếu dầu

Dầu nhớt trong hệ thống động cơ của ô tô đảm nhận nhiệm vụ chính là bôi trơn các chi tiết, giúp giảm thiểu lực ma sát của các pittông và xilanh trong quá trình vận hành. Đồng thời, dầu còn giúp hạn chế mài mòn các bộ phận trong môi trường nhiệt độ cao và giúp giữ cho chúng không bị quá nhiệt. Bởi vậy mà khi động cơ bị thiếu dầu, các chi tiết không được bôi trơn, dẫn tới bị khô, khiến động cơ làm việc nhanh bị nóng, gây quá nhiệt.

7. Động cơ bị trục trặc nghiêm trọng

Bên cạnh các nguyên nhân xe ô tô bị nóng máy do hệ thống làm mát thì các trục trặc ở bên trọng hệ thống động cơ cũng dễ gây nóng máy. Để xe hoạt động ổn định, đòi hỏi phải có sự phối hợp ăn ý, nhịp nhàng của nhiều bộ phận, nhất là sự phối hợp của hệ thống cung cấp hòa khí với hệ thống đánh lửa. Chỉ cần một chi tiết gặp vấn đề sẽ gây ảnh hưởng tới toàn bộ quá trình đốt cháy nhiên liệu, đi kèm với nhiều trục trặc, điển hình như hiện tượng nóng máy.

Theo kỹ thuật viên chuyên nghiệp, các lỗi thường gặp tại động cơ như tắc kim phun nhiên liệu, bugi đánh lửa trễ, trục trặc ở  bộ điều áp, buồng đốt xi lanh động cơ bị tích nhiều muội than, bị tắc ở lọc khí…. đều rất dễ gây ra hiện tượng xe bị nóng máy.

8. Hệ thống làm mát bị rò rỉ

Hệ thống làm mát chính là một trong những bộ phận quan trọng nhất của khối động cơ. Chức năng chính của nó là làm trung hòa nhiệt độ, đảm bảo động cơ luôn hoạt động trong trạng thái tốt nhất. Trong trường hợp bộ phận làm mát bị lỗi, rò rỉ, không phát huy hết công suất sẽ khiến cho động cơ cùng các chi tiết khác bị quá nhiệt. Dầu bôi trơn lúc này cùng bị mất đi tác dụng, khiến piston bị bó kẹt trong xilanh, gây hư hỏng các chi tiết khác.

Bên cạnh đó, hệ thống làm mát sau một khoảng thời gian dài hoạt động có thể gặp phải các vấn đề khác như: Tắc két nước, rò rỉ đường ống dẫn nước mát… Tất cả đều có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng xe ô tô bị nóng máy.

9. Thời tiết quá nóng, lái xe liên tục trong điều kiện khắc nghiệt

Bên cạnh các nguyên nhân do lỗi từ các bộ phận bên trong, tình trạng xe nóng máy còn chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết bên ngoài. Ô tô khi vận hành quá lâu dưới trời nắng nóng, nhiệt độ môi trường cao sẽ khiến cho nhiệt độ động cơ gia tăng nhanh chóng, hệ thống làm mát phải hoạt động hết công suất.

Khi hệ thống không đủ khả năng tản nhiệt, động cơ ô tô sẽ bị quá nhiệt. Trường hợp này thường gặp phải ở các dòng xe ô tô đời cũ, hệ thống làm mát hoạt động kém, khiến cho động cơ dễ tăng nhiệt.

Cách xử lý xe bị nóng máy hiệu quả

Ngay khi phát hiện các dấu hiệu xe bị nóng máy, động cơ đang bị quá nhiệt, lái xe cần có các bước xử lý nhanh chóng như sau:

Hình ảnh: Cách xử lý xe bị nóng máy hiệu quả

1. Trường hợp không dừng xe được ngay

Theo nguyên tắc, ngay khi phát hiện tình trạng xe ô tô bị nóng máy, người lái cần dừng xe ngay lập tức. Tuy nhiên, trong một số trường hợp xe đang lưu thông đoạn đường đông đúc, cao tốc… không thể dừng xe ngay. Lúc này lái xe cần tiến hành các bước xử lý sau đây, giúp hạ nhiệt nhanh chóng, giảm thiểu rủi ro và tìm cơ hội để dừng xe an toàn nhất:

1. Giảm tải cho hệ thống động cơ: Tắt hết điều hòa vì đây là nguyên nhân khiến động cơ phải hoạt động nhiều hơn, sinh nhiệt nhiều. Cùng với đó, giảm tốc độ lại, chạy xe với tốc độ thấp hơn để giảm tải cho động cơ, hạn chế tối thiểu việc tăng tốc đột ngột. Ngoài ra, hãy tắt tất cả các thiết bị điện không cần thiết như: Âm thanh, đèn pha…
2. Tăng cường các hoạt động làm mát cho xe: Bởi hệ thống sưởi sử dụng sức nóng của động cơ giúp sưởi ấm bên trong xe. Vì vậy, lúc này bạn hãy bật quạt gió ở chế độ sưởi, hệ thống sưởi sẽ giúp hút bớt nhiệt từ động cơ để sưởi ấm không khí trong xe. Cùng với đó, hãy mở hết các cửa sổ để nhiệt thoát ra bên ngoài nhanh hơn.
3. Bật đèn cảnh báo khẩn cấp: Đừng quên bật đèn báo khẩn cấp để báo hiệu cho các phương tiện khác biết rằng xe bạn đang gặp phải sự cố.

Chú ý quan sát đồng hồ nhiệt độ trên bảng điều khiển. Nếu kim đồng hồ đang tiến rất gần vạch đỏ, bạn hãy tìm cơ hội để dừng xe an toàn càng sớm càng tốt. Khi đã tìm được vị trí dừng đỗ an toàn, hãy giảm tốc độ từ từ rồi tấp xe vào lề đường. Sau khi dừng xe, bạn hãy mở nắp ca-pô để động cơ nguội bớt, gọi cứu hộ để đưa xe đến gara.

2. Trường hợp đã dừng được xe

Trong trường hợp bạn đã dừng được xe, hãy tiến hành các bước xử lý sau đây:

Bước 1: Dừng đỗ xe tại nơi an toàn

Hãy đỗ xe ở vị trí bằng phẳng, đảm bảo an toàn, tránh xa các khu vực dễ cháy nổ. Bạn hãy bật đèn cảnh báo khẩn cấp lên để báo hiệu cho các phương tiện khác. Đừng quên kéo phanh tay.

Bước 2: Tắt động cơ và mở nắp capo xe

Ngay lập tức tắt động cơ để giảm nhiệt độ cho xe. Trước khi tiến hành mở nắp capo bạn hãy cẩn thận kiểm tra để tránh bị bỏng vì nắp capo lúc này đang rất nóng. Nếu nắp capo đang quá nóng để chạm tay vào hoặc thấy hơi nước tỏa ra nhiều, bạn hãy chờ một lúc để capo nguội bớt rồi hãy mở ra. Trong lúc đợi, bạn có thể giải nhiệt bằng cách xe nước lên trên nắp capo. Khi đã thấy nguội bớt, bạn hãy ở nắp từ từ, hết sức cẩn thận vì hơi nóng có thể bốc ra nhiều.

Bước 3: Chờ cho xe nguội hẳn

Sau khi mở nắp capo, bạn nên đợi thêm khoảng 15 – 20 phút cho động cơ bên trong nguội hẳn rồi mới tiến hành kiểm tra. Đây là bước đặc biệt quan trọng, bạn hãy kiên nhẫn chờ đợi để đảm bảo an toàn cho chính bản thân và tránh gây hư hỏng thêm cho động cơ.

Bước 4: Kiểm tra két nước làm mát

Chỉ nên kiểm tra két nước làm mát khi đã nguội bớt. Khi mở nắp két nước, bạn hãy mở từ từ để hơi nóng bên trong thoát ra dần. Tuyệt đối không mở nhanh vì nếu nước làm mát còn đang sôi có thể bắn lên gây bỏng nặng.

Nếu thấy mức nước thấp, bạn có thể bổ sung thêm nước làm mát, trường hợp xe không có sẵn, bạn có thể thay thế bằng nước lọc sạch. Hãy nhớ đây chỉ là phương án tạm thời trong trường hợp khẩn cấp, sau đó bạn cần súc rửa lại két làm mát và thay thế bằng nước làm mát chuyên dụng.

Bước 5: Kiểm tra thêm các bộ phận khác.

Trường hợp nước làm mát vẫn đầy, bạn hãy tiến hành kiểm tra các bộ phận khác như quạt gió, bơm nước, đường ống, két nước… xem có bị rò rỉ không. Kiểm tra quạt gió động cơ xem có đang hoạt động bình thường không.

Bước 6: Xử lý sau khi kiểm tra

nếu phát hiện nguyên nhân nóng máy do nước làm mát bị rò rỉ, bạn hãy cố gắng khắc phục tạm thời nếu có thể. Sau khi động cơ đã nguội hết, bạn hãy đưa xe tới gara để kiểm tra. Nếu chạy một đoạn ngắn mà xe vẫn có dấu hiệu bị nóng máy, bạn hãy gọi cứu hộ để đưa xe đến gara sửa chữa.

>>> Hãy đọc thêm bài viết:

• Bán kính quay xe ô tô là gì? Công thức tính chính xác
• [CHIA SẺ] Cách tháo định vị xe ô tô đơn giản, an toàn

Kinh nghiệm tránh tình trạng xe ô tô bị nóng máy

Để tránh tình trạng xe ô tô bị nóng máy, bạn có thể áp dụng một số kinh nghiệm hữu ích sau đây:

• Kiểm tra mức nước làm mát thường xuyên, bổ sung thêm khi thấy nước làm mát bị thiếu hụt. Duy trì thay nước làm mát định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Nếu phát hiện màu sắc của nước làm mát thay đổi, bạn hãy vệ sinh toàn bộ hệ thống và thay mới nước làm mát.
• Vệ sinh két nước làm mát định kỳ, loại bỏ bụi bẩn, lá cây hay côn trùng bám trên két nước. Kiểm tra tình trạng, sửa chữa hoặc thay mới nếu phát hiện các vết rò rỉ trên két nước.
• Kiểm tra bơm nước và quạt gió động cơ, đảm bảo hai bộ phận này vẫn hoạt động hiệu quả. Đừng quên kiểm tra cả các đường ống dẫn nước làm mát xe có đang gặp phải hiện tượng rò rỉ hay không.
• Thay dầu nhớt cho động cơ đúng định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Hãy nhớ sử dụng dầu động cơ phù hợp với xe của bạn và điều kiện vận hành.

Hình ảnh: Kinh nghiệm tránh tình trạng xe bị nóng máy

Mong rằng những thông tin chi tiết được Auto Protech chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn nắm được các dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý tình trạng xe ô tô bị nóng máy an toàn, hiệu quả. Việc nắm vững các kiến thức xe bị nóng máy không chỉ giúp bạn xử lý tình huống khẩn cấp đúng cách mà còn góp phần bảo vệ hệ thống động cơ, kéo dài tuổi thọ của xe.

Nếu bạn đang tìm kiếm lớp học sửa chữa ô tô chuyên nghiệp và toàn diện, Auto Protech chính là lựa chọn hoàn hảo. Chúng tôi cung cấp chương trình đào tạo chuyên nghiệp, bài bản, đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất hiện đại… sẽ giúp bạn trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng để thành công trong ngành. Đăng ký ngay hôm nay để nhận ưu đãi giảm giá học phí lên đến 20%!